De kaart van Palestina

De kaart van Israël en Palestina vertelt een complex verhaal van geschiedenis en politiek. Je ziet niet zomaar grenzen op papier, maar een gebied dat door de eeuwen heen veel veranderingen heeft doorgemaakt.

Van het oude Palestina tot de huidige verdeling tussen de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, elke lijn op de kaart heeft betekenis. Wist je dat de Gazastrook slechts 365 vierkante kilometer groot is, terwijl er meer dan 2 miljoen mensen wonen?

Als iemand die jarenlang de geopolitieke ontwikkelingen in het Midden-Oosten heeft bestudeerd, kan ik je helpen om deze kaarten beter te begrijpen. De grenzen die je vandaag ziet zijn het resultaat van oorlogen, verdragen en internationale besluiten.

Ze bepalen niet alleen waar mensen wonen, maar ook hun bewegingsvrijheid en toegang tot hulpbronnen. Lees verder voor een heldere uitleg.

Samenvatting

• De kaart van Palestina toont een gebied van grote verandering door de eeuwen heen. De Gazastrook is slechts 365 vierkante kilometer groot maar huisvest meer dan 2 miljoen mensen.
• Na de Eerste Wereldoorlog kreeg Groot-Brittannië het bestuur over Palestina (1920-1948). In 1947 stemde de VN voor een verdelingsplan dat leidde tot de oprichting van Israël in 1948.
• De Westelijke Jordaanoever (5.640 km²) is sinds 1967 verdeeld in drie zones. Zone A valt onder Palestijns gezag, zone B kent gedeeld bestuur, en zone C staat onder volledige Israëlische controle.
• Wereldwijd erkennen 139 landen Palestina als onafhankelijke staat. Zweden werd in 2014 het eerste West-Europese land dat Palestina formeel erkende.
• De bezetting heeft zware economische gevolgen voor Palestijnen. De werkloosheid ligt boven 30% en checkpoints beperken het vrije verkeer van mensen en goederen.

Ligt de oplossing op de kaart?

Wat is het doel van deze activiteit?
Een beter begrip ontwikkelen van de complexe ruimtelijke situatie in Israël en Palestina.

Waarom een verrijking van jouw lessen?
Digitale kaarten verrijken aardrijkskundelessen door dynamische, interactieve visualisaties van Israël en Palestina te bieden. Ze verhelderen complexe geografische, historische en politieke aspecten, stimuleren kritisch denken en bieden leerlingen een realistisch beeld van de regio, wat leidt tot diepgaandere discussies en beter begrip van wereldproblematiek.

Benodigdheden
Laptop, Internet
(verder niets, want EduGIS is voor iedereen altijd openbaar en kosteloos toegankelijk!)

Instructie

1. Open de atlas op volledig scherm of gebruik de ingebedde versie hieronder.
2. We starten met een satellietbeeld als achtergrond om duidelijk te maken dat wij mensen degene zijn die grenzen trekken. Verander na dit besef de achtergrond naar topografisch.
3. Bestudeer de situatie in 1916 na het Sykes-Picotverdrag. Lees de informatie bij deze kaart in de legenda bij “Meer informatie”.
4. Speel met de doorzichtigheid van deze laag en kijk welke landgrenzen tot op heden nog steeds bestaan.
5. Open de laag ‘Palestina’. Velen zullen deze vereenvoudigde situatie kennen zonder de complexiteit te bevatten.
6. Zet ‘Palestina’ weer uit. Bekijk nu de Oslo-akkoorden. Lees de legenda en de bijhorende informatie.
7. Zet de laag Israëlische nederzettingen aan en bestudeer de verspreiding.
8. Maak in de legenda “Gebied C” doorzichtig door op het rode vlakje te klikken. Deze kaart geeft een ander beeld van Palestijns gebied dan die in stap 5.
9. Zie jij in deze mix van voorzieningen, dorpen, grenzen, barrières, vijandigheid maar ook veel vreedzame gebieden een oplossing? Durf jij een kaart te maken met daarop een mogelijke (creatieve) oplossing voor de situatie in dit gebied? Gebruik te tekenfunctie voor jouw plan.

Historische kaarten van Palestina

Historische kaarten van Palestina tonen de vele veranderingen die het gebied door de eeuwen heen heeft ondergaan. Je ziet op deze kaarten duidelijk hoe grenzen verschoven door politieke beslissingen en oorlogen.

Palestina in de Oudheid

Je kent Palestina misschien als een modern conflict gebied, maar het heeft een rijke oudheid. Het gebied werd oorspronkelijk bewoond door Kanaänieten rond 3000 v.Chr. en kreeg later verschillende namen.

De Romeinen noemden het gebied “Palestina” na de Bar Kochba-opstand in 135 n.Chr. Deze naam kwam van de Filistijnen, een zeevolk dat zich langs de kust had gevestigd.

De regio vormde een belangrijk kruispunt tussen Afrika, Azië en Europa. Veel oude beschavingen hebben er hun sporen achtergelaten, zoals de Egyptenaren, Assyriërs, Babyloniërs, Perzen, Grieken en Romeinen.

Je ziet deze invloeden terug in archeologische vondsten uit deze tijd. De oude kaarten van palestina tonen vaak een gebied dat veel groter was dan de huidige grenzen van de westelijke jordaanoever en gazastrook.

Kaarten tijdens het Ottomaanse Rijk

Het Ottomaanse Rijk bestuurde Palestina bijna vier eeuwen lang, van 1516 tot 1917. Tijdens deze periode verschenen de eerste moderne kaarten van het gebied. Je ziet op deze kaarten dat Palestina deel uitmaakte van de provincie Syrië.

De Ottomanen verdeelden het gebied in verschillende districten of “sanjaks” voor bestuurlijke doeleinden.

De grenzen op deze historische kaarten verschillen sterk van de huidige situatie in het israel-palestina conflict. Ottomaanse kaarten toonden geen duidelijke scheiding tussen wat nu de Westelijke Jordaanoever en Gaza is.

Cartografen uit Europa maakten in de 19e eeuw steeds nauwkeurigere kaarten van Palestina, vaak met Bijbelse verwijzingen. Deze kaarten zijn belangrijk om te begrijpen hoe het gebied er uitzag voordat de moderne grenzen werden getrokken.

Mandaatgebied Palestina (1948)

Na de Eerste Wereldoorlog kreeg Groot-Brittannië het bestuur over Palestina toegewezen door de Volkenbond. Dit Britse Mandaatgebied Palestina bestond van 1920 tot 1948 en omvatte het gebied dat nu Israël, de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook vormt.

Je kunt op kaarten uit deze periode zien hoe de grenzen toen waren ingedeeld, zonder de huidige politieke verdelingen die we nu kennen.

In 1947 stemde de Verenigde Naties voor een verdelingsplan dat Palestina zou splitsen in een Joodse en een Arabische staat. Dit plan leidde tot grote spanningen tussen de bevolkingsgroepen.

Toen de Britten zich in mei 1948 terugtrokken, riep Israël direct zijn onafhankelijkheid uit. De kaart van Palestina veranderde hierdoor drastisch, wat direct leidde tot de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948, ook bekend als de Nakba (catastrofe) voor Palestijnen.

Geografie van Palestina

De geografie van Palestina toont een divers landschap met bergen, woestijnen en kustgebieden. Je vindt er historisch belangrijke plekken zoals de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, elk met unieke kenmerken.

Gazastrook

De Gazastrook is een klein kustgebied van ongeveer 365 vierkante kilometer langs de Middellandse Zee. Je vindt dit smalle stuk land tussen Israël en Egypte, waar meer dan 2 miljoen Palestijnen wonen.

Deze hoge bevolkingsdichtheid maakt het tot een van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld.

Sinds 2007 staat de Gazastrook onder controle van Hamas, nadat zij de macht overnamen van de Palestijnse Autoriteit. Israël en Egypte handhaven een strenge blokkade die het verkeer van mensen en goederen beperkt.

Dit heeft grote gevolgen voor de economie en leefomstandigheden in Gaza. Water- en elektriciteitstekorten zijn dagelijkse problemen voor de bewoners in dit deel van Palestina.

Westelijke Jordaanoever

De Westelijke Jordaanoever beslaat ongeveer 5.640 vierkante kilometer en vormt een belangrijk deel van wat velen als de Palestijnse staat beschouwen. Je vindt dit gebied tussen Israël en Jordanië, waar het zijn naam dankt aan de ligging ten westen van de Jordaanrivier.

Sinds 1967 staat de Westelijke Jordaanoever onder Israëlisch bestuur, hoewel delen ervan nu onder Palestijns zelfbestuur vallen volgens de Oslo-akkoorden.

Op deze kaart israel palestina zie je hoe het gebied is opgedeeld in drie zones: A, B en C. Zone A staat volledig onder Palestijns gezag, zone B kent gedeeld bestuur, en zone C valt onder volledige Israëlische controle.

Belangrijke Palestijnse steden hier zijn Ramallah, Nablus, Bethlehem en Hebron. Ongeveer 3 miljoen Palestijnen wonen in dit gebied, naast ruim 400.000 Israëlische kolonisten in nederzettingen die volgens internationaal recht als illegaal worden beschouwd.

Oost-Jeruzalem

Net als de Westelijke Jordaanoever vormt Oost-Jeruzalem een belangrijk gebied op de kaart van Palestina. Oost-Jeruzalem kwam onder Israëlisch bestuur na de Zesdaagse Oorlog in 1967, maar Palestijnen beschouwen het als hun toekomstige hoofdstad.

Je vindt hier belangrijke religieuze plekken zoals de Al-Aqsa moskee en de Klaagmuur, wat de stad voor beide partijen onmisbaar maakt.

De internationale gemeenschap erkent de Israëlische annexatie van Oost-Jeruzalem niet. Ongeveer 370.000 Palestijnen wonen in dit gebied onder moeilijke omstandigheden. Ze hebben beperkte bewegingsvrijheid door de veiligheidsbarrière die Israël heeft gebouwd.

Oost-Jeruzalem blijft een centraal punt in vredesgesprekken tussen Israël en Palestina.

Politieke grenzen en veranderingen

De politieke grenzen van Palestina hebben door de jaren heen veel veranderingen ondergaan, met grote gevolgen voor de mensen die er wonen. Lees verder om te ontdekken hoe deze grensverschuivingen het dagelijks leven beïnvloeden.

Israëlisch bestuur over de Westoever

Israël oefent sinds 1967 controle uit over de Westelijke Jordaanoever na de Zesdaagse Oorlog. Je ziet dit terug op elke kaart van Palestina waar Israëlische nederzettingen steeds meer ruimte innemen.

Deze nederzettingen zijn volgens internationaal recht illegaal, maar Israël blijft ze uitbreiden. Het Israëlische leger beheert checkpoints en controleert wie de gebieden in en uit mag gaan.

Het dagelijks leven voor Palestijnen wordt sterk beïnvloed door dit bestuur. Reisbeperkingen maken het moeilijk om tussen steden te reizen of landbouwgrond te bereiken. Israël controleert ook de watervoorziening en andere belangrijke hulpbronnen in dit gebied.

Het Palestijns zelfbestuur heeft slechts beperkte macht over kleine delen van de Westelijke Jordaanoever.

Palestijns zelfbestuur

De Palestijnse Autoriteit kreeg beperkt zelfbestuur in delen van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook na de Oslo-akkoorden van 1993. Je ziet dit terug op de kaart van Palestina waar gebieden zijn ingedeeld in zones A, B en C.

Zone A valt volledig onder Palestijns bestuur, terwijl in zone B een gedeelde controle bestaat. De hoofdstad van dit zelfbestuur is officieel Oost-Jeruzalem, maar Ramallah functioneert als het administratieve centrum.

Palestijns zelfbestuur kent grote uitdagingen door de versnipperde gebieden op de kaart. Checkpoints en nederzettingen maken reizen tussen Palestijnse steden moeilijk. De Palestijnse Autoriteit heeft beperkte macht over natuurlijke hulpbronnen, grenzen en luchtruim.

Ongeveer 5 miljoen Palestijnen leven onder dit bestuurssysteem dat internationale erkenning zoekt als onafhankelijke staat. De vraag “is Palestina een land?” blijft politiek gevoelig, aangezien sommige landen Palestina erkennen terwijl andere dat niet doen.

Hoe kijkt de wereld naar Palestina?

De kaart van Palestina speelt een cruciale rol in internationale politieke discussies en vredesonderhandelingen. Lees verder om te ontdekken hoe verschillende landen Palestina erkennen en welke controverses bestaan rond de grenzen.

Erkenning van Palestina door verschillende landen

Wereldwijd hebben 139 landen Palestina officieel erkend als onafhankelijke staat. Zweden werd in 2014 het eerste West-Europese land dat Palestina formeel erkende. Landen zoals Rusland, China, India en bijna alle Arabische naties steunen de Palestijnse claim op een eigen staat binnen de grenzen van vóór 1967.

Je ziet op de wereldkaart dat vooral Westerse bondgenoten van Israël, waaronder de Verenigde Staten en Nederland, Palestina nog niet erkennen. Deze verdeeldheid zorgt voor spanningen in internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, waar Palestina sinds 2012 de status van waarnemerstaat heeft.

Veel landen baseren hun erkenning op de historische kaarten van het mandaatgebied Palestina en de grenzen die bestonden voor de oprichting van Israël. Sommige landen erkennen alleen de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook als Palestijns grondgebied, terwijl anderen ook Oost-Jeruzalem als hoofdstad van Palestina beschouwen.

De verschillende standpunten over waar Palestina precies ligt, leiden tot hevige discussies over grensmarkeringen op internationale kaarten.

Controverses rond grensmarkeringen

Na de erkenning van Palestina door verschillende landen ontstaan er vaak hevige discussies over grenzen. De kaart van Palestina roept wereldwijd controverses op door onduidelijke en betwiste grensmarkeringen.

• Grensmuren en barrières zorgen voor dagelijkse problemen voor Palestijnen die tussen gebieden moeten reizen.
• De Groene Lijn uit 1949 wordt door veel landen gezien als de officiële grens tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever.
• Nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever veroorzaken grensconflicten omdat ze vaak buiten internationaal erkende grenzen vallen.
• Jeruzalem staat centraal in grenscontroverses omdat zowel Israël als Palestina de stad als hoofdstad claimen.
• Checkpoints beperken de bewegingsvrijheid van Palestijnen en veranderen praktisch gezien de grenzen.
• Waterrechten leiden tot conflicten omdat grenzen bepalen wie toegang heeft tot schaarse waterbronnen in het gebied.
• Internationale kaarten tonen vaak verschillende versies van Palestina, wat verwarring veroorzaakt bij het publiek.
• Grensmarkeringen op Google Maps zorgen voor ophef omdat ze politieke standpunten lijken te weerspiegelen.
• VN-resoluties over grenzen worden verschillend geïnterpreteerd door betrokken partijen.
• Historische kaarten uit het Ottomaanse Rijk worden soms gebruikt om territoriale claims te ondersteunen.

Economische en Sociale Implicaties

De bezetting van Palestijnse gebieden heeft grote economische gevolgen voor de inwoners en beperkt hun dagelijkse leven. Lees verder om te ontdekken hoe deze situatie transport, werkgelegenheid en sociale ontwikkeling in de Gazastrook en Westelijke Jordaanoever beïnvloedt.

Bezetting en economische gevolgen

Israëlische bezetting heeft zware gevolgen voor de Palestijnse economie. Je ziet dit vooral in de Westelijke Jordaanoever en Gazastrook, waar werkloosheid boven 30% ligt. Checkpoints en grensmuren beperken vrij verkeer van goederen en mensen.

Palestijnse boeren kunnen vaak niet bij hun landbouwgrond komen. Dit zorgt voor grote verliezen in landbouw, een belangrijke sector voor Palestina.

Handel met andere landen blijft moeilijk door strenge controles op import en export. Grondstoffen en bouwmaterialen komen de Gazastrook nauwelijks binnen. Hierdoor stagneert de wederopbouw na conflicten.

Veel jonge Palestijnen verlaten hun thuisland op zoek naar betere kansen elders. Deze braindrain verzwakt de lokale economie verder en vertraagt ontwikkeling in het gebied.

Impact op transport en logistiek

De bezetting van Palestijnse gebieden beperkt het transport enorm. Checkpoints op de Westelijke Jordaanoever vertragen goederenvervoer met uren of zelfs dagen. Je moet vaak omrijden door de aanwezigheid van nederzettingen en veiligheidszones, wat transportkosten verhoogt.

Palestijnse boeren kunnen hun producten moeilijk naar markten brengen door blokkades en wegversperringen. Dit zorgt voor hogere prijzen en minder verse producten in winkels.

Logistieke bedrijven in Palestina werken onder zware omstandigheden. Ze moeten speciale vergunningen aanvragen voor transport tussen verschillende zones. De Gazastrook heeft extra problemen door de beperkte toegang tot havens en luchthavens.

Grondstoffen komen moeilijk binnen, wat de lokale productie en economie schaadt. Deze transportbeperkingen hebben ook invloed op culturele uitwisselingen en de verspreiding van Palestijnse kunst en literatuur.

Conclusie

Je hebt nu een compleet beeld van de kaart van Palestina door de eeuwen heen. Deze kaarten tonen niet alleen grenzen, maar vertellen ook een verhaal van mensen, culturen en conflicten.

Kennis van deze kaarten helpt je om nieuwsberichten over de regio beter te begrijpen en misverstanden te voorkomen. De digitale hulpmiddelen maken het mogelijk om historische veranderingen in het gebied te volgen en te begrijpen.

Je kunt deze informatie gebruiken om zelf een genuanceerde mening te vormen over dit complexe onderwerp. Denk kritisch na over kaarten die je ziet, want ze kunnen een politiek doel dienen en niet altijd de volledige werkelijkheid weergeven. Bekijk ook eens onze collectie van kaarten van de Wereld. Of actuele kaarten van Nederland!

Veelgestelde vragen